همه افراد «ناظر» رفتار همسالان خود هستند و اغلب ادراکات ذهنی از وضعیت بدن، ژست ها یا حرکات دست و صورت دارند. هدف از تماشای افراد به دست آوردن درک عمیق تر از تعامل انسانی و پیش بینی رفتار بالقوه انسانی است که نشان می دهد نوع خاصی از رفتار چگونه ایجاد یا تغییر می کند. این الگوها به شناسایی رفتارهای مختلف کمک می کند و با استفاده از آنها می توان فهمید که در زیر لایه سطحی این رفتارها در ارتباطات و ارتباطات زبانی چه می گذرد. سوالی که مطرح می شود این است که آیا دوره زبان بدن زهرا شیراحمدی کاملا طبیعی است و یادگیری در آن نقشی ندارد یا بخشی از سیگنال های زبان بدن تابعی از ویژگی های اجتماعی است؟ تنها راه برای پاسخ به این سوال، نظرسنجی از مردم است. صرف نظر از تأثیرات مختلف فرهنگی، زبان بدن در همه جوامع بشری به یک شکل ظاهر می شود یا نه. به عنوان مثال، آیا مردم در همه جا از عصبانیت پاهای خود را می کوبند یا از عصبانیت دندان قروچه می کنند یا هنگام احوالپرسی با دوستان ابروهای خود را بالا می برند؟ برای پاسخ به این سوال، در ادامه انواع رفتارهای فیزیکی را بررسی خواهیم کرد.
رفتارهای اکتشافی
یک عرب ساکن صحرا، یک فیلسوف آلمانی یا یک روشنفکر فرانسوی که هر سه با دست روی سینه نشسته اند، این تصور را ایجاد می کند که چنین ویژگی هایی طبیعی است. حالا گذاشتن دست روی سینه یک رفتار تحقیقی است. نسل بشر چه بیابان نشین باشد، چه فیلسوف یا متفکر، او همان ساختار را به ارث برده است. در مراحل زندگی، از طریق فرآیند آزمون و خطا، الگوهایی را مییابد که میتوانند مبنایی شوند که بر اساس آن میتوان دست خود را روی سینه گذاشت. با توجه به محدودیت های این مجموعه، شباهت بین افراد چندان عجیب نیست. بنابراین، ویژگی های بالینی تا حدی ذاتی در طبیعت هستند، زیرا آنها توسط فرصت های ژنتیکی یا آناتومی بدن انسان ایجاد می شوند و بر اساس دستور العمل های ژنتیکی خاصی نیستند. ویژگی های عملکرد بدون اطلاع شما در فرآیند توسعه یافت می شود. بنابراین، توضیح واضح نحوه کار و حتی زمان دقیق آموزش آنها غیرممکن است. این ویژگی ها جهانی هستند و بنابراین اغلب با ویژگی های طبیعی اشتباه گرفته می شوند.
رفتار جذاب
رفتارهای جذاب رفتارهایی هستند که انسان به طور ناخودآگاه از گونه های دیگر تقلید می کند. همانند رفتار اکتشافی، توضیح زمان دقیق و نحوه یادگیری مرتبط با این رفتارها دشوار است. اما برخلاف رفتار اکتشافی، رفتارهای جذبی مبتنی بر فرهنگ هستند و از گروهی به گروه دیگر، فرهنگی به فرهنگ دیگر و از جامعه ای به جامعه دیگر متفاوت است. از آنجا که مردم موجوداتی تقلیدی هستند، نمی توان در یک جامعه زندگی کرد و تحت تأثیر الگوهای رفتاری خاص آن جامعه قرار نگرفت. به همین دلیل است که نحوه لبخند، خنده، راه رفتن و ایستادن ما در معرض این تأثیرات اجتماعی است. اغراق در بروز چنین رفتاری به ارتباطات آسیب می رساند. عملکرد تاسف بار مجری برنامه صندلی داغ ریشه در اغراق بیش از حد احساسات او از طریق استفاده از زبان بدن مشخصه اش و همچنین استفاده نامناسب و نامناسب از آن دارد. مثلاً برای نشان دادن تأثیر یا شادی سخنان مجری در حرکاتش اغراق می کند، انگار که فرق بازیگری و اجرا را نمی داند.
رفتار آموخته شده
رفتارهایی وجود دارد که به روشی کاملاً آگاهانه از طریق مشاهده و تمرین تحلیلی فردی آموخته می شود. در یک طرف رفتارهای آموخته شده، رفتارهای بسیار پیچیده و دشوار مانند آکروباتها در حال راه رفتن قرار دارند و در طرف دیگر طیف رفتارهای سادهای مانند پلک زدن و تکان دادن بازو را مشاهده میکنیم. در برخی موارد، برخی از رفتارهای آموخته شده مشابه رفتارهای جذاب مانند تکان دادن دست است. جالب است بدانید که یادگیری یک رفتار به ظاهر ساده بسیار دشوار بود. به یاد داشته باشید که کودک در تلاش است پلک زدن یا سوت زدن را یاد بگیرد. به همین دلیل است که برخی افراد هرگز نمی توانند پلک بزنند یا سوت بزنند. این رفتارها نیز به شدت تحت تأثیر شرایط فرهنگی جامعه است. وقتی دوست یا همکار را در ایستگاه مترو می بینیم، ناخودآگاه با گذاشتن دست روی سینه «چکرم» و «مخلاص» می گوییم یا با بالا بردن دست به آنها سلام می کنیم. نکته جالب و مهم این است که فاصله بین ما آنقدر زیاد است که اصلا صدای همدیگر را نمی شنویم.
رفتار کل
تا اینجا می توان نتیجه گرفت که افراد زبان بدن را به چهار روش مختلف می آموزند: ژنتیک، کاوش شخصی، تعامل اجتماعی و یادگیری آگاهانه. هر یک از رفتارهای فوق تحت تأثیر عوامل اجتماعی یا فرهنگی است. به عنوان مثال، رفتار طبیعی مجری رادیو اغلب تحت تأثیر فشارهای اجتماعی به طور قابل توجهی اصلاح و سازگار می شود. گریه های مادام العمر کودکان به دلایل فرهنگی به گریه های آرام و بی صدا، هق هق های سرکوب شده، جیغ های هیستریک یا ناله تبدیل می شود. کارکرد اکتشافی نیز تحت تأثیر الگوهای ناخودآگاه اجتماعی رقابت است. نشستن با یک پا روی هم ممکن است یک عمل آرام و با اعتماد به نفس در نظر گرفته شود، اما از آن زمان به دلیل قوانین نانوشته اجتماعی رایج شده است. کودکان بدون اینکه متوجه عملکرد آن باشند شروع به تقلید از این رفتار می کنند. یا وقتی دخترها به پلیس یا نیروی انتظامی مراجعه می کنند، بدون اینکه بدانند چرا، مانند مادرشان روسری خود را درست می کنند.
استفاده از زبان بدن
کارکردهای زبان بدن را می توان به شش دسته اصلی تقسیم کرد. پنج حالت رفتاری منحصر به انسان است و به ذهن پیچیده و کاملاً توسعه یافته آنها بستگی دارد. تنها رفتار مشترک بین انسان و حیوان، رفتار عاطفی است. از سوی دیگر، این رفتارها به دلیل ماهیت طبیعی خود، در تمام جوامع بشری به طور نسبتاً مشابهی درک می شوند. حرکات صورت از جمله این رفتارهاست که در تعاملات روزمره بسیار مورد استفاده قرار می گیرد.
استفاده احساسی
همه پستانداران می توانند احساسات خود را با چهره خود بیان کنند. در گونه های پیشرفته تر، ماهیچه های صورت بسیار توسعه یافته اند و طیف وسیعی از حالات صورت را امکان پذیر می کنند. در انسان چنین تکاملی به بالاترین حد خود می رسد و می توان گفت نشانه های غیرکلامی از طریق صورت انسان منتقل می شود. دست انسان به همان اندازه مهم است. زیرا می توانند با حرکات بسیار ظریف کوچکترین تغییرات را در وضعیت روحی شرکت کنندگان در حین گفتگو نشان دهند. لحظه گل خورده در بازی احساسی جام جهانی را به یاد بیاورید. در این زمینه دست های مخاطب بالای سرش بسته می شود و ناخودآگاه می گوید آه یا آه یا اما.
استفاده از تقلید
رفتار تقلیدی رفتاری است که اغلب توسط گوینده به خوبی تقلید می شود. در این گونه اعمال رفتار مشترک انسان و حیوان از یکدیگر متمایز می شود و رفتار مختص انسان می شود. در این نوع رفتار سعی کنید کپی اصلی تصویر را نشان دهید. این تصویر می تواند با افراد، حیوانات، اشیاء و حتی اعمال مرتبط باشد. هنگام انجام حرکات تقلیدی نباید از قوانین مصنوعی استفاده کرد. یک شبیه سازی موفق باید به گونه ای انجام شود که افرادی که هرگز آن را ندیده اند بتوانند پیام را به خوبی درک کنند. سه نوع رفتار تقلیدی وجود دارد.
میم اجتماعی: این نوع میم که در جامعه بسیار مورد استفاده قرار می گیرد و همه از آن استفاده می کنند به میم ظاهری نیز معروف است. تصور کنید در یک مهمانی هستید، اما هر بار که میزبان مهمانی را می بینید، لبخند شیرین تر و شادتری به او می زنید. یا دوستان و اقوام دور که غمگینتر از شما در مراسم عزاداری عزیزانتان هستند. در حافظه اجتماعی تمام تلاش انسان برای فریب دادن دیگران است نه خود. او می خندد، گریه می کند یا می رقصد تا دیگران را خوشحال کند.
نمونه میم:
رفتارهایی وجود دارد که بازیگران و بازیگران زن از آنها استفاده می کنند و اغلب با مشاهده دقیق، تفسیر یا تمرکز بر این گونه رفتارها می توانند در بازیگری نقش داشته باشند. حال می توان فهمید که چرا گیم پلی اکثر سریال های خانوادگی ایرانی به مذاق مخاطب خوش نمی آید. زیرا بیشتر اینها رفتارهای تصنعی هستند که با بازنمایی واقعی خود در زندگی روزمره فاصله زیادی دارند و برعکس، کل سریال زیر تیغ بخشی از موفقیت خود را مدیون بازیگرانی است که فضای بسیار باورپذیری را خلق می کنند.
میم های مرتبط:
در این نوع میم ها، افراد چیزهایی را تقلید می کنند که نیستند و نمی توانند باشند. مثل پرنده یا قطره باران. اغلب در این نوع میم ها نقش دست ها بیشتر از سایر قسمت های بدن است. به عنوان مثال، دست ها مانند بال باز و بسته می شوند تا نشان دهنده یک پرنده باشند. یا از دو انگشت برای ساختن سلاح برای تیراندازی استفاده می شود.
طراحی
رفتار شماتیک شکلی انتزاعی از رفتار میم است. این رویکرد سعی دارد چیزی را برنامه ریزی کند و آن را با در نظر گرفتن تنها یک ویژگی مهم چیزی نشان دهد. بنابراین، چنین طرح هایی نمی توانند به طور کامل محقق شوند. به عنوان مثال، میتوانید با قرار دادن دستهای ضربدری خود در دو طرف سر در حالی که انگشتان کاملاً کشیده یا خمیده هستند، یا با ایجاد یک مشت با انگشتان اشاره و صورتی کاملاً کشیده، یک طرح گاو ایجاد کنید. البته توجه داشته باشید که نحوه ارائه طرحواره ها کاملاً فرهنگی است و تابع محدودیت های فرهنگی است.